Δεν ξέρω εάν θυμάται κανείς μια παλιότερη εκπομπή του Νίκου Ευαγγελάτου, «Αποδείξεις». Σε ένα από τα επεισόδια, είχε παρουσιάσει έναν «γιατρό – ραβδοσκόπο», ο οποίος διαμόρφωνε το πρόγραμμα διατροφής των επισκεπτών του, ανάλογα με το πώς ταλαντώνονταν ένα ραβδί που κρατούσε στο χέρι. Μπορεί να σας φανεί περίεργο, αλλά προσωπικά, πιο πολύ θα εμπιστευόμουν έναν «καλό ραβδοσκόπο», παρά τα «βιοενεργητικά τεστ δυσανεξίας», τα οποία στις μέρες μας πουλάνε σαν ζεστά κουλουράκια…
Για να υποβληθεί ένας επισκέπτης σε αυτό το «ενεργειακό» τεστ, κρατάει κάποιες ακίδες ή ακουμπάει τα χέρια του σε μια πλάκα, στην οποία διοχετεύονται «συχνότητες που αντιστοιχούν σε τροφές» και, από εκεί, κατόπιν επεξεργασίας, βγαίνει μια εκτύπωση με τις τροφές στις οποίες ο οργανισμός «αντιδράει».
Οι μέθοδοι αυτές, είναι εντελώς αυθαίρετες και επιστημονικά ατεκμηρίωτες. Ήδη από το 2009 είχαν γίνει ρεπορτάζ στην Αγγλία (από το BBC, Food intolerance test), όπου ξεσκεπάστηκε η απάτη. Είναι μάλιστα προς τιμήν ορισμένων ντόπιων διατροφολόγων, το ότι πήραν θέση ξεκάθαρη ενάντια σε αυτές τις πρακτικές, όπως ο Κωνσταντίνος Ξένος: Η πλάνη γύρω από τα τεστ δυσανεξίας και ΤΕΣΤ “ΔΥΣΑΝΕΞΙΑΣ” : ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ;
Κατά τη διάρκεια του ρεπορτάζ του BBC, συνεργάτες της εκπομπής Watchdog πήγαν και έκαναν την ίδια μέρα δυο ή τρεις φορές το τεστ, σε διαφορετικά εργαστήρια, τα οποία διέθεταν το ίδιο μηχάνημα. Τα αποτελέσματα ήταν διαφορετικά κάθε φορά, για κάθε έναν από τους συμμετέχοντες. Επιπλέον, όταν ζητήθηκε η επιστημονική τεκμηρίωση του τεστ, αντί για αποτελέσματα ελεγχόμενων κλινικών ερευνών, δόθηκαν ψευδοεπιστημονικές υπεκφυγές (βλέπε λέξη: «φούμαρα»).
Αν κάποιος γνωστός σας έχει κάνει τέτοιο τεστ, ζητήστε να σας δείξει την απόδειξη. Να είστε σίγουροι ότι γράφει «διατροφικές συμβουλές» και όχι «βιοενεργητικό τεστ δυσανεξίας». Σε άλλη περίπτωση, εκείνοι που πουλάνε αυτά τα τεστ, θα έβαζαν τον εαυτό τους σε κίνδυνο καταβολής αποζημίωσης, όταν τελικά θα απαγορευτεί η χρήση αυτών των μηχανημάτων, λόγω παραπλανητικής διαφήμισης.
Θα ρωτήσει κανείς, και πώς γίνεται να βλέπουν αποτέλεσμα κάποιοι που κάνουν αυτά τα τεστ; Είναι πολύ απλό:
Είναι γνωστό ότι αφαιρώντας από τη διατροφή μας κάποιες τροφές όπως τα «πέντε άχρηστα άσπρα» (αγελαδινό γάλα, αλάτι, άσπρο αλεύρι, άσπρη ζάχαρη, άσπρο αποφλοιωμένο ρύζι) και διάφορα άλλα τρόφιμα, αυτόματα βελτιώνεται η υγεία μας. Το ότι είναι από απλώς άχρηστα έως και επιβαρυντικά για την υγεία μας, το γνωρίζουμε ήδη. Ο βασικός λόγος που εξακολουθούν να υπάρχουν στη διατροφή μας είναι γιατί από αυτά βγάζουν πολλά λεφτά οι βιομηχανίες τροφίμων (σκεφτείτε μόνο τι τζίρο κάνουν οι γαλακτοβιομηχανίες). Για να έχει λοιπόν την αίσθηση ο ασθενής ότι επέρχεται βελτίωση, συνήθως κάποιες τροφές «συνήθεις ύποπτοι» για δυσανεξίες ή αλλεργίες, όπως οι παραπάνω πέντε, αλλά και τα γαλακτοκομικά, κάποια σιτηρά, ξηροί καρποί, μαγιά, η αζύμωτη σόγια (και τα προϊόντα της) ή και κάποια μανιτάρια ανακύπτουν «τυχαία» μέσα στα αποτελέσματα των «ενεργειακών τεστ δυσανεξίας» και αφαιρούνται. Επίσης, είναι δεδομένο ότι, μαζί με τα αποτελέσματα του τεστ, οι «ασθενείς» παίρνουν μαζί και ένα πρότυπο διαιτολόγιο ή, έστω, κάποιες γενικά σωστές διατροφικές συμβουλές, έστω και εάν εξαιτίας των αποτελεσμάτων του τεστ, μπορεί να έχουν αφαιρεθεί τροφές χρήσιμες και αθώες. Η κατάσταση των ασθενών λοιπόν βελτιώνεται, όχι λόγω της «διαφώτισης» που εισέπραξαν μέσω του τεστ, αλλά επειδή επιτέλους ακολούθησαν ένα σχετικά πιο υγιεινό πρόγραμμα διατροφής, το οποίο βέβαια θα μπορούσαν να είχαν κάνει και χωρίς το τεστ.
Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένοι γιατροί που αμφισβητούν ακόμα και τα «τεστ δυσανεξίας» που γίνονται βάσει αιματολογικής εξέτασης και όχι μόνο τα «μαγικά» ενεργειακά τεστ. Τα τεστ που βασίζονται σε αιματολογικές εξετάσεις συνήθως ανιχνεύουν κάποια ανοσοσφαιρίδια όπως το αντίσωμα Immunoglobulin G (IgG, ανοσοσφαιρίδιο G), το οποίο είναι αποτέλεσμα της αλλεργικής αντίδρασης του οργανισμού σε κάποια ουσία. Παρόλο όμως που η ύπαρξη του IgG υποδεικνύει όντως την ύπαρξη κάποιου αλλεργιογόνου, δεν έχει τεκμηριωθεί το ότι, εκτός από αλλεργίες, η ύπαρξή του μπορεί να συσχετισθεί και με δυσανεξίες ή υπερευαισθησίες.
Η αντίδραση του οργανισμού σε κάποια τροφή, μπορεί να προέρχεται από πολλές διαφορετικές αιτίες. Για παράδειγμα:
- Η κοιλιοκάκη, είναι μια αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος στη γλουτένη (από γενετική προδιάθεση), η οποία προκαλεί φλεγμονή στο λεπτό έντερο, με αποτέλεσμα την καταστροφή του εσωτερικού τοιχώματος του λεπτού εντέρου. Πρόκειται για κληρονομική πάθηση και επειδή η βλάβη προκαλείται από το ίδιο το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού, θεωρείται αυτοάνοσο νόσημα.
- Μια αλλεργία σίτου, είναι μια αλλεργική αντίδραση στο σιτάρι, η οποία σχεδόν πάντα προκαλείται από τη γλουτένη.
- Δυσανεξία στη γλουτένη, σημαίνει ότι το άτομο παρουσιάζει κάποια συμπτώματα μετά τη λήψη γλουτένης, αλλά αυτό δε σημαίνει ούτε ότι έχει κοιλιοκάκη, ούτε ότι έχει αλλεργία στο σιτάρι.
Σύμφωνα με την παραπάνω άποψη, ο καλύτερος τρόπος να αντιμετωπιστεί μια δυσανεξία είναι να αφαιρεθούν, σε πρώτο στάδιο, διάφορες ύποπτες τροφές από το διαιτολόγιο, μέχρι τα συμπτώματα να αρχίσουν να υποχωρούν. Στη συνέχεια, θα πρέπει να επανεισάγονται οι τροφές που έχουν αφαιρεθεί, μία την κάθε φορά, μέχρι να βρεθεί εκείνη που προκαλεί τα συμπτώματα. Και βέβαια, πάντα με υπό την παρακολούθηση ειδικού.
Εν κατακλείδι, η σωστή διατροφή είναι φάρμακο. Αξίζει τον κόπο να ψάξετε για σχετικές πληροφορίες. Όσο για τα μαγικά μηχανήματα δυσανεξίας με τις βιοσυχνότητες… πού είναι η Γενική Γραμματεία Καταναλωτή, όταν τη χρειάζεσαι; Ή ο ΕΟΦ; Ποιος προστατεύει τους καταναλωτές;
Εν συντομία:
- Η δυσανεξία δεν έχει σχέση με την αλλεργία. Εάν κάποιος είναι αλλεργικός σε μια τροφή,τότε ακόμα και μια μικρή ποσότητα, θα προκαλούσε αντίδραση στο ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού του, είτε άμεσα, είτε εντός ολίγων ωρών· ανάλογα με την περίπτωση, η αντίδραση θα μπορούσε να είναι ακόμα και θανατηφόρα. Η δυσανεξία συνήθως δεν έχει σχέση με το ανοσοποιητικό σύστημα, αλλά έχει να κάνει με την έλλειψη κάποιου ενζύμου ή την ευαισθησία σε κάποιο χημικό πρόσθετο. Το αποτέλεσμα μιας δυνανεξίας είναι συνήθως ένα απλό δυσάρεστο σύμπτωμα, όπως πρήξιμο του εντέρου ή διάρροια. Συνήθως, ένας άνθρωπος με δυσανεξία μπορεί να εξακολουθεί να καταναλώνει τη συγκεκριμένη τροφή, σε μικρές ποσότητες.
- Το ότι πιστεύουμε πως έχουμε αλλεργία ή δυσανεξία, δεν είναι λόγος για να αφαιρέσουμε μια τροφή από το διαιτολόγιό μας, από μόνοι μας, καθώς θα μπορούσαμε μακροχρόνια να προκαλέσουμε έλλειψη θρεπτικών συστατικών στον οργανισμό μας. Θα πρέπει να ζητάμε τη συμβουλή ειδικού, ο οποίος θα μας παραπέμψει για τις κατάλληλες εξετάσεις.
- Οι αλλεργίες σε διάφορες τροφές έχουν πράγματι αυξηθεί. Σύμφωνα με στατιστικά από το Ηνωμένο Βασίλειο, οι περιπτώσεις παιδιών που έχουν εισαχθεί σε νοσοκομείο με συμπτώματα διατροφικού αναφυλακτικού σοκ, έχουν αυξηθεί κατά 700% μέσα σε 20 χρόνια, από το 1990 έως το 2010. Οι αιτίες δεν έχουν εντοπιστεί ακόμα, αλλά οι υποψίες στρέφονται προς τις εξής κατευθύνσεις: αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες, αλλαγές στη σύνθεση των τροφών (χημικά πρόσθετα, γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα και ζωοτροφές), αλλά και μείωση της έκθεσης των παιδιών στο φυσικό περιβάλλον, με αποτέλεσμα να μην αναπτύσσει ο οργανισμός τους αντισώματα.
- Τα περισσότερα παιδιά, μεγαλώνοντας ξεπερνούν την αλλεργία απέναντι σε αυγά, σόγια, σιτάρι και γάλα, αλλά όχι την αλλεργία σε ψάρια, θαλασσινά και ξηρούς καρπούς
Εξωτερικές πηγές:
- http://www.bbc.co.uk/blogs/watchdog/2009/02/food_intolerance_test.html
- http://rationalwiki.org/wiki/Kymatika_test
- http://www.nhs.uk/Tools/Pages/Food-allergy-myth-buster.aspx
- http://articles.chicagotribune.com/2012-04-11/health/ct-met-food-intolerance-tests-20120411_1_food-intolerance-food-sensitivities-food-additives
- http://www.sciencebasedmedicine.org/index.php/igg-food-intolerance-tests-what-does-the-science-say/
- https://en.wikipedia.org/wiki/Food_intolerance
- http://www.allergyuk.org/intolerance-and-sensitivity-menu/intolerance-and-sensitivity
- http://www.yorktest.com/
- http://www.celiac.gr/whatis.shtml
Η προσωπική συμβουλευτική υποστήριξη στην ψυχολογία της διατροφής (Eating Psychology Coaching) είναι μια συναρπαστική και καινοτόμος προσέγγιση που αντιμετωπίζει με αποτελεσματικότητα θέματα βάρους, αδηφαγίας (binge eating), υπερφαγίας (overeating), συναισθηματικής υπερφαγίας (emotional eating), προκλήσεις σε σχέση με την προσωπική εικόνα που έχουμε για το σώμα μας (body image), τις αιώνιες, ατελείωτες και επαναλαμβανόμενες δίαιτες (yo-yo dieting), καθώς και ποικιλία ζητημάτων υγείας και σωματικών συμπτωμάτων που σχετίζονται με τη διατροφή, όπως η λειτουργία της πέψης, η αίσθηση κόπωσης, η πεσμένη ή ευμετάβλητη διάθεση, η λειτουργία του ανοσοποιητικού και άλλα.
- Τεστ δυσανεξίας – η δικαίωση! - 10/09/2016
- Το σκοτάδι και η κρίση - 17/12/2015
- Ιδανικό βάρος και δίαιτα - 13/10/2015
Εμένα δεν με πειράζει τίποτα, μόνο το κακοψημένο φαγητό. Ή το χαλασμένο από μέρες…
Ευχαριστούμε για το σχόλιό σας!